METAL

Metaller değişik elementlerin birleşmesinden oluşur. Demir, çelik ve alüminyum dünyada en çok geri dönüşümü sağlanan katı atık malzemesidir. Geri dönüşüm ile metal üretimi için kullanılan maden cevheri ve bu madenin saflaştırılma işlemine gerek olmadan üretim gerçekleştirilebilmektedir. 1 ton metal atık geri dönüşümü sonucunda 1300kg hammadde tasarrufu sağlanmış olur. Bu sayede Türkiye’de yıllık yaklaşık olarak 2 milyon ton hammadde tasarrufu sağlanmış olur. Çok değişik üstün özellikleri sayesinde geniş uygulama alanlarına sahip olması en önemli yapı malzemesi olmasını sağlamıştır. 1ton çelik kazanıldığında 1050kg demir cevherinden, 454 kg kok kömüründen ve 55 kg kireç taşından tasarruf edilir. Bu sayede hava ve su kirliliği ¼ oranında azaltılır. Enerjinin %74, ve hammaddenin %90 korunduğu, su tüketiminin %40 azaldığı, atık su kirlenmesinde %76, hava kirlenmesinde %86, ve maden atıklarında %97 azalma olduğu gözlemlenmiştir.

Alüminyum geri dönüşümü defalarca yapılabilen, geri dönüştükçe özelliğini yitirmeyen bir malzeme olma özelliğine sahiptir. Alüminyumun geri kazanımıyla; enerji tüketiminde azalma % 95, hava kirliliğinde azalma % 90, su kirliliğinde azalma % 97, baca gazı kirletici emisyonunda azalma % 99 oranında olur ve boksit cevherinde korunmuş olur. Bir kilogram alüminyum kutu geri kazanıldığında; 8 kg boksit madeni, 4 kg kimyasalın madde, 14 KW/saat elektrik enerjisi kullanımı korunmuş olur. On adet alüminyum içecek kutusu geri kazanıldığında, 100 KW/saat bir lambanın 35 saatte veya bir TV’ nin 30 saatte harcadığı elektrik enerjisi korunmuş olur. Bir ton kullanılmış alüminyumdan alüminyum üretilirse; 1300 kg boksit bakiyesi, 15000 litre soğutma suyu, 860 litre prosesin suyu, 2000 kg CO2 ve 11 kg SO2 emisyonu daha az oluşur.

PLASTİK

Karbon, hidrojen, oksijen, azot ve diğer organik yâda inorganik elementler ile oluşturduğu bağın koparılarak, palimer adı verilen uzun ve zincirli bir yapıya dönüştürülmesi ile elde edilen malzemelere verilen isimdir.

Hafif ve kolay şekil verilebilme özelliği sayesinde çok yaygın şekilde kullanılmaktadır.

Doğada hazır bulunmaz. Doğadaki elementlere insan tarafından müdahale edilmesi ile üretilir. Genelde petrol rafinerilerinde kullanılan ham petrolün işlenmesi sonucu arta kalan malzemelerden elde edilir. Dünyadaki petrolün yaklaşık %4’lük bir kısmı plastik üretimi için kullanılmaktadır. Plastik doğada ortalama 1000 yılda yok olmaktadır.

*bir plastik şişe doğada ortalama 3000 yılda yok olmuyor.

*1 ton plastik geri kazanıldığında 14000KW/saat enerji tasarrufu yapılmış olur.

*Türkiye’de geri dönüşüm sayesinde yıllık enerji tasarrufu 4milyon megawattır.

Plastiğin geri dönüşümünde elde edilen bazı malzemeler.

-sera örtüsü     - atık su boruları         -elyaf ve dolgu malzemeleri   -araba yedek parçaları                        -deterjan kola şişeleri, çöp kutuları    -plastik oyuncak ve kırtasiye malzemeleri, marley

CAM

Cam geri dönüşümde sonu olmayan bir döngüye sahiptir. Sınırsız olarak yeniden değerlendirilebilir. Teorik olarak cam kaplar kalite kaybı olmadan neredeyse %100 oranında eski camlardan imal edilebilir.

%25 oranında enerji tasarrufu %20 oranında hava kirliliğinin azalması, %80oranında madensel atık tasarrufu, %50 su tasarrufu sağlar ve kum soda ve kireç gibi doğal kaynakların korunmasını sağlar.

Geri dönüştürülemeyen bşr cam doğada 400 yılda kaybolmaktadır.

Renkli camlar yine kendi renklerinde yeni bir cam ürüne, saydam camlar ise hem saydam hem de renkli cama sonsuz defa dönüşebilir ve özelliğinde hiçbir kayba uğramaz. Bu camlar cam ambalaj, cam yünü, estetik ve yalıtımsal cam mozaikleri gibi bir çok ürüne gönüştürülebilir. Ülkemizde yaklaşık her üç şişeden biri geri kazanılmaktadır. Buda %36 geri kazanıma denk gelmektedir.

AKÜ VE PİLLER

 Evlerde, işyerlerinde, ulaşımda ve sanayide kullanılan birçok alet ve ekipmanda pil kullanılmaktadır. Atık piller; kâğıt, metal ve cam gibi atıklara göre daha az hacme sahip olmalarına rağmen, onlardan binlerce kat fazla doğal yaşama ve insanlığa zararlı ağır metaller içerirler. Atık haldeki piller ayrı bir yerde (naylon torba, kutu, kavanoz, vs.) biriktirilerek atık pil toplama kutularına atılmalı veya satın alındığı yere geri götürülmelidir. Atık piller uzun süre muhafaza edilmemelidir. Aküler ise daha çok araçlarda olmak üzere yine birçok alanda kullanılmaktadır. Atık akümülatörleri değiştirirken eskisini, akümülatör ürünlerinin dağıtım ve satışını yapan işletmeler ve araç bakım-onarım yerlerini işletenlerin oluşturduğu geçici depolama yerlerine ücretsiz teslim edilebilir. Tüketici olan sanayi kuruluşlarının üretim süreçleri sırasında kullanılan tezgâh, tesis, forklift çekici ve diğer taşıt araçları ile güç kaynakları ve trafolarda kullanılan akümülatörlerin, atık haline geldikten sonra üreticisine teslim edilene kadar fabrika sahası içinde sızdırmaz bir zeminde doksan günden fazla bekletilmemsi gereklidir.